Ontvanger/Hamm q.q.
Essentie
R.o. 3.4. Het middel stelt de vraag aan de orde hoe de faillissementscurator dient te handelen wanneer een derde tijdens het faillissement bij vergissing een niet aan de gefailleerde verschuldigd bedrag aan de gefailleerde of aan de curator betaald.
Indien de betaling geschied voor faillissement moet deze vordering aangemerkt worden als een concurrente vordering, de wet verbindt aan de vordering wegens onverschuldigde betaling namelijk geen voorrecht.
Indien betaling na faillissement geschiedt zonder rechtsgrond aan de gefailleerde of curator dient er een onderscheid te worden gemaakt tussen
- gevallen waarin het ging om een aan de schuldenaar na diens faillietverklaring gedane betaling en die door terugwerkende kracht (bv vernietiging o.g.v. dwaling) zijn rechtsgrond is verloren tot een voor de failliet verklaring gelegen tijdstip. Achteraf blijkt dit dus een onverschuldigde betaling te zijn.
- Gevallen, zoals het onderhavige, waarin tussen de gefailleerde en degene die aan hem betaalde geen rechtsverhouding bestaat of heeft bestaan die aanleiding aan de betaling gaf en waarin de betaling slechts het gevolg is van een onmiskenbare vergissing.
Wanneer de curator wordt geconfronteerd met een onmiskenbare vergissing handelt hij in overeenstemming met hetgeen in het maatschappelijk verkeer als betamelijk wordt beschouwd indien hij meewerkt aan het ongedaan maken van die vergissing.
De curator is verplicht in zodanig geval nadat hij het onverschuldigd betaalde heeft ontvangen en heeft geconstateerd dat sprake is van een vergissing, uit de beschikbare middelen van de boedel een bedrag gelijk aan dat waarmee de boedel is verrijkt te voldoen aan degene die onverschuldigd heeft betaald.
De aard van deze verplichting brengt mee dat de curator haar zo spoedig mogelijk behoort na te komen, zonder de afwikkeling van de boedel af te wachten en met voorbijgaan van aanspraken van andere boedelcrediteuren. Ook brengt de aard van de verplichting mee dat de curator geen bijdrage in de algemene faillissementskosten mag verlangen.